Panorama Racławicka to jedno z tych miejsc we Wrocławiu, których po prostu nie można ominąć. To nie zwykły obraz, ale dzieło sztuki, które robi wrażenie na każdym, kto je zobaczy. Płótno obrazu jest rozwinięte wokół zabytkowej Rotundy w Parku Słowackiego przy ulicy Purkyniego 11. Stąd już kilka kroków do słynnego wrocławskiego rynku oraz do Ostrowa Tumskiego. Dzieło przedstawia bitwę pod Racławicami, w której Polacy odnieśli zwycięstwo nad Rosjanami w kwietniu 1794 roku. Malowidło zostało stworzone przez Jana Stykę przy współpracy z Wojciechem Kossakiem oraz Ludwigiem Bollerem.
Jan Styka namalował Tadeusza Kościuszkę, przywódcę chłopów, czyli Bartosza Głowackiego, a także kosynierów. Wojciech Kossak był specjalistą od malowania koni. Spod jego ręki powstały też wizerunki polskich sztabowców, kawalerii oraz Rosjan, którzy bronią armat przed kosynierami. Ludwig Boller jako pejzażysta stworzył krajobraz i niebo, dodatkowo Tadeusz Popiel stworzył chłopskie chałupy oraz drzewa, Teodor Axentowicz i Zygmunt Rozwadowski sceny batalistyczne, a Włodzimierz Tetmajer i Wincenty Wodziński stroje ludowe. Cały obraz ma 114 metrów długości i 15 metrów wysokości i powstawał przez 9 miesięcy. Dzięki takiemu rozmiarowi, a także odpowiedniej prezentacji i podświetleniu widzowie mogą uczestniczyć w niecodziennym spektaklu złudzeń i mają wrażenie że przez moment uczestniczą w bitwie pod Racławicami. To jedyne zachowane do dziś polskie dzieło tego rodzaju. Do samego zagruntowania płótna zużyto 750 kg farby.
Okoliczności powstania Panoramy Racławickiej
Pomysłodawcami powstania Panoramy Racławickiej byli lwowscy radni, którzy chcieli uświetnić powszechną wystawę krajową zaplanowaną na rok 1894. Jan Styka i Wojciech Kossak oraz pozostali twórcy konsultowali się z historykami, zbierali dokumenty, szkice i przygotowywali się przed stworzeniem tego wielkiego dzieła sztuki. Płótno zostało zakupione w Brukseli, a żelazna konstrukcja rotundy w Wiedniu. Malowidło wraz z częścią zbiorów Ossolineum trafiło do Wrocławia do Polski po II Wojnie Światowej, jednak ze względów politycznych obraz został schowany. Dzięki działaniom społecznego komitetu Panoramy Racławickiej dzieło ponownie ujrzało światło dzienne w 1985 roku.
W 1980 roku zezwolono na budowę rotundy ekspozycyjnej, która do dzisiaj przyciąga mnóstwo turystów, a także sławnych osób – odwiedzili ją między innymi Papież Jan Paweł II i czy Czesław Miłosz. Autorom dzieła zależało na upamiętnieniu tradycji oraz uczczeniu setnej rocznicy insurekcji kościuszkowskiej. Chcieli oddać hołd bohaterom i uhonorować ich męstwo w obronie wolności Polaków. Autorzy chcieli również podkreślić, jak to wydarzenie ukształtowało polską tożsamość i kulturę w ciągu ostatniego stulecia. Dodatkowo mieli na celu edukację widzów na temat znaczenia zachowania historii Polski i dumy narodowej.
Zwiedzanie Panoramy Racławickiej we Wrocławiu
Panoramę Racławicką można zwiedzać w każdy dzień tygodnia, a godziny otwarcia codziennie to 8:30-19:00. Cennik kształtuje się następująco. Bilet normalny kosztuje 50 zł, bilet ulgowy 35 złotych, a bilet specjalny dla opiekuna grupy przy minimum 10 osobach to koszt 3 zł. Ceny biletów warto sprawdzać na oficjalnej stronie internetowej, ponieważ mogą ulegać zmianom. Co ważne razem z biletem do Panoramy Racławickiej można zobaczyć wystawy stałe w Muzeum Narodowym we Wrocławiu, wystawy stałe Muzeum Etnograficznego, a także znajdujące się w Pawilonie Czterech Kopuł Muzeum Sztuki Współczesnej. Bilety są ważne przez rok.
Aby zobaczyć obraz, możemy się dostać bez problemu do rotundy komunikacją miejską albo samochodem, który zostawimy na jednym z wielu parkingów w okolicy. Malowidło jest malarskim arcydziełem oraz jedną z głównych atrakcji w czasie pobytu w stolicy Dolnego Śląska. W 2020 roku główna atrakcja Wrocławia była zamknięta, nastąpił remont rotundy oraz renowacja obrazu przedstawiającego Insurekcję Kościuszkowską i zwycięską bitwę stoczoną 4 kwietnia 1794 pod Racławicami przez wojska powstańcze pod wodzą generała Tadeusza Kościuszki z wojskami rosyjskimi dowodzonymi przez generała Tormasowa.
Panorama Racławicka – dobra lekcja historii autorstwa Jana Styki i Wojciecha Kossaka
Panorama Racławicka, XIX-wieczny obraz autorstwa Jana Styki i Wojciecha Kossaka, to wyjątkowe dzieło sztuki, które w barwny sposób przedstawia bitwę pod Racławicami w 1794 roku. Bitwa ta była ważnym wydarzeniem w historii Polski, ponieważ oznaczała moment, w którym naród polski zaczął odzyskiwać wolność od opresyjnego obcego panowania. Sama panorama mierzy 15 metrów wysokości i 114 metrów obwodu, a namalowana jest z niezwykłą dokładnością i szczegółowością. Jej wykonanie wymagało ogromnego wysiłku ze strony artystów, którzy przez dwa lata pracowali nad stworzeniem tego arcydzieła. Panorama jest nie tylko wspaniałym dziełem sztuki, ale także potężnym przypomnieniem walki naszego kraju o niepodległość, co czyni ją bezcenną częścią naszego dziedzictwa narodowego. Zwiedzanie Panoramy Racławickiej to naprawdę niezapomniane doświadczenie, które zapewnia widzom dobrą lekcję historii i sprawia, że jeszcze bardziej doceniamy znaczenie wolności.